Moeten we echt zoveel?

We moeten dit, we moeten dat, we hebben het druk, druk, en nog eens druk. Maar moeten we echt zoveel of zijn we daar zelf schuld aan?

Natuurlijk zijn er bepaalde dagelijkse verplichtingen waar je niet omheen kunt. Bijvoorbeeld je werk of de zorg voor je kinderen. Toch klinkt: “Ik wil gaan werken, omdat ik geld wil verdienen” anders dan “Ik moet gaan werken, omdat ik geld moet verdienen”. Hier proef je meteen het verschil tussen intrinsieke en extrinsieke motivatie. Wanneer je het woord ‘moeten’ gebruikt, doe je iets omdat het van je verwacht wordt. Terwijl bij het woord “willen” een gevoel van plezier aanwezig is. Hier gaat iets van jezelf uit.

Verwachtingen

Bij het woord ‘moeten’ voel je een bepaalde verplichting, iets waar je niet onderuit kunt komen. Het woord ‘moeten’ staat in relatie tot verwachtingen die ons opgelegd worden of we onszelf opleggen. Bijvoorbeeld als je zegt: “Ik moet mijn rijbewijs bij me hebben als bestuurder van een auto”, dan is dat een verwachting die door anderen is opgelegd. Beter gezegd, het is volgens de wet verplicht en heeft consequenties als je je daar niet aan houdt.

Het zijn leefregels waar iedereen zich aan moet houden waarbij je in principe geen keuze hebt. Maar er zijn ook situaties waarbij je wel een keuze hebt. Hiermee bedoel ik situaties waarbij iemand zichzelf bepaalde verplichtingen oplegt, omdat diegene het idee heeft dat het van hem verwacht wordt. Bijvoorbeeld wanneer je vrijwilligerswerk doet omdat je van mening bent dat je een bijdrage aan de maatschappij moet leveren. Dat is iets wat je jezelf oplegt. Niets of niemand verplicht jou daartoe.

Moeten, mogen en willen?

Wanneer er veel verwachtingen zijn kan ‘moeten’ ook teveel worden. Je herkent vast wel een situatie waarbij je iemand om een gunst vraagt en diegene meteen een hele waslijst opdreunt met dingen die nog moeten gebeuren. Meestal gaat het gepaard met drukke bewegingen, een gestreste blik en de uitspraak: “Ik heb echt geen tijd, ik heb het zó druk!”

Het kan natuurlijk zijn dat dit type het echt druk heeft en dat ook zo ervaart. Maar het kan ook zijn dat het in werkelijkheid best wel mee valt. Deze persoon ervaart het als erg druk omdat het gevoel ‘van alles te moeten’ aanwezig is. Het lijkt alsof er geen keuze is, wat een beklemmend gevoel geeft.

Vaak zie je bij dit type dat ze moeilijk ‘nee’ kunnen zeggen, waardoor zij zich tot van alles verplicht voelen. Maar ook zie je het bij types die niets willen missen en er graag bij willen horen. Op die manier verplichten ze zichzelf tot van alles. Wat de beweegreden om ‘zoveel te moeten’ ook is, het is verre van ideaal. Het beperkt je in je vrijheid en daar wordt niemand gelukkig van.

Ook zijn er mensen bij wie het woord ‘moeten’ niet in het woordenboek voorkomt. Dit laatste type is interessant voor de ‘altijd druk en zoveel moeten’ types. Wat is hun geheim? Deze types kennen het verschil tussen moeten, mogen en willen. Ze zijn zich bewust van hun overtuigingen.

Eerlijk naar jezelf zijn

Herken jij jezelf in het type dat altijd van alles moet?  Zou je graag wat minder ‘verplichtingen’ hebben zodat je even op adem kunt komen? Kijk dan eens goed naar wat je werkelijk moet. Wees eerlijk naar jezelf. Wie legt jou al die verplichtingen op?

Wanneer jij het gevoel hebt veel te moeten, ben je de balans een beetje kwijt geraakt. Om dit terug te krijgen is het belangrijk dat je onderzoekt wat echt moet, wat je mag van jezelf en wat je graag wilt. Hierbij is het belangrijk dat je je bewust bent van je overtuigingen.

Bewust van je overtuigingen

Onbewust heb je allerlei overtuigingen in je hoofd over hoe het leven er volgens bepaalde regels uit hoort te zien. Deze overtuigingen zijn in de loop van jaren een ingesleten patroon geworden. Dat begint al op jonge leeftijd wanneer er van je verwacht wordt om aan een bepaald beeld te voldoen. Bepaalde verwachtingen kunnen door je ouders, vrienden of door leraren opgelegd worden, maar ook door jezelf. Bijvoorbeeld omdat aardig gevonden wilt worden of erbij wilt horen. Je wilt goed presteren op school omdat je dan blije, trotse ouders hebt.

Op zich is daar niets mis mee, zolang je zelf ook plezier hebt in die sport en of die vakken op school waar je hoge cijfers voor behaalt. Maar op het moment dat je het gevoel krijgt dat je hoge cijfers moet halen omdat je ouders anders teleurgesteld zijn, dan kan het ook averechts werken. Wie zegt dat je ouders teleurgesteld zijn als je een lager cijfer haalt? Of wie zegt dat je niet gezien wordt door je vrienden als je minder presteert in een bepaalde sport. Dit kan een overtuiging zijn die je jezelf hebt opgelegd. Bovendien betekent het dat jouw motivatie om te presteren extrinsiek is. In dat geval kan ‘moeten’ zwaar gaan wegen. En dat geldt eigenlijk voor alles wat je jezelf oplegt. Doe je iets omdat je het graag wilt of omdat je bang bent er niet bij te horen of geen respect te krijgen?

Neem de regie in eigen handen

Wanneer je je bewust bent van wat je jezelf oplegt en het verschil kent tussen moeten, mogen en willen, ga je meer rust ervaren. Hierbij is het belangrijk dat je leert bepaalde overtuigingen los te laten. Bijvoorbeeld het gevoel te hebben overal bij te moeten zijn omdat je bang bent iets te missen en er dan niet meer bij hoort. Er niet meer bij horen omdat je een feestje gemist hebt, is zo’n overtuiging. Ben je bewust van je overtuigingen en neem de regie zelf in handen.

Meer rust

Door jezelf af te vragen van wie en wanneer je iets moet, krijg je zicht op wanneer je jezelf iets oplegt of dat een ander jou iets oplegt. Merk je dat je jezelf veel oplegt, stel jezelf dan de volgende vragen: Beleef ik plezier aan een bepaalde activiteit? Mag ik iets loslaten van mijzelf? Durf ik ‘nee’ te zeggen? Wat wil ik werkelijk? Hiermee creëer je overzicht. Jij bepaalt zelf waartoe je verplicht bent en hoe druk je het hebt.

Vind je het lastig om dat te onderzoeken wat jouw overtuigingen zijn? Dan is coaching een mooie optie. Met behulp van coaching wordt je je bewust van je overtuigingen en leer je bepaalde overtuigingen los te laten.

Kortom, we ‘moeten zoveel’ omdat we het onszelf opleggen. Probeer eens wat minder te moeten en geniet van de rust die je daarvoor terugkrijgt. 

Gerelateerde blogartikelen Tijd vrij maken voor jezelf, Tips voor een goed herstel na je scheiding 

Je vindt Krachtig vooruit ook op Instagram